Jump to content
Main menu
Main menu
move to sidebar
hide
Navigation
Main page
Recent changes
Random page
Help about MediaWiki
Special pages
Niidae Wiki
Search
Search
Appearance
Create account
Log in
Personal tools
Create account
Log in
Pages for logged out editors
learn more
Contributions
Talk
Editing
Lithuania
(section)
Page
Discussion
English
Read
Edit
View history
Tools
Tools
move to sidebar
hide
Actions
Read
Edit
View history
General
What links here
Related changes
Page information
Appearance
move to sidebar
hide
Warning:
You are not logged in. Your IP address will be publicly visible if you make any edits. If you
log in
or
create an account
, your edits will be attributed to your username, along with other benefits.
Anti-spam check. Do
not
fill this in!
===Science and technology=== {{multiple image | align = right | direction = horizontal | header = | header_align = left/right/center | header_background = | footer = Lithuanian nobleman and [[artillery]] expert [[Kazimieras Simonavičius]] developed and popularized the concept of a [[multistage rocket]]. | footer_align = left/right/center | footer_background = | width = | image1 = Siemenowicz rocket.png | width1 = 40 | caption1 = | image2 = Skylab-73-HC-440HR.jpg | width2 = 160 | caption2 = }} The foundation of the [[University of Vilnius]] in 1579 was a major factor in fostering a scientific and academic community within Lithuania. The university has welcomed such prominent scientists and thinkers as [[Georg Forster]], [[Jean-Emmanuel Gilibert]], [[Johann Peter Frank]]. The 17th century artillery expert [[Kazimieras Simonavičius]] is considered a pioneer of [[rocket]]ry; his publication, the ''Artis Magnae Artilleriae,'' was a basic [[artillery]] manual throughout Europe, containing a large chapter on caliber, construction, production and properties of rockets (for military and civil purposes), including [[multistage rocket]]s, [[rocket battery|batteries of rockets]], and rockets with [[delta wing]] [[Stabilizer (aircraft)|stabilizers]].<ref>{{cite book|page=44|title=Astronautics|author=Ulrich Walter|publisher=[[Wiley-VCH]]|year=2008|isbn=978-3-527-40685-2}}</ref><ref>{{cite web|title=Kazimieras Simonavičius|url=http://www.ksu.lt/en/kazimieras-simonavicius-2/|website=[[Kazimieras Simonavičius University]]|access-date=5 February 2018|archive-date=4 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210304035956/https://ksu.lt/en/kazimieras-simonavicius-2/|url-status=live}}</ref> Botanist [[Jurgis Pabrėža]] (1771–1849) created the first systematic guide of Lithuanian flora, ''Taislius auguminis'' (''Botany''), written in the Samogitian dialect, the Latin-Lithuanian dictionary of plant names, and the first Lithuanian geography textbook. German scientist [[Theodor Grotthuss]] (1785–1822), who proposed the [[Grotthuss mechanism]], lived and worked in the {{Ill|Gedučiai manor|lt|Gedučių dvaras}}, where he gained local prominence for his effort to educate and improve the well-being of peasants.<ref>{{Cite web |last1=Kajėnas |first1=Kostas |last2=Stankevičius |first2=Martynas |date=21 June 2022 |title=Theodoras von Grotthussas. Garsiausias Lietuvos mokslininkas, pralenkęs laiką |url=https://www.bernardinai.lt/theodoras-von-grotthussas-garsiausias-lietuvos-mokslininkas-pralenkes-laika/ |access-date=21 June 2022 |website=Bernardinai.lt |language=lt |archive-date=21 June 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220621202655/https://www.bernardinai.lt/theodoras-von-grotthussas-garsiausias-lietuvos-mokslininkas-pralenkes-laika/ |url-status=live}}</ref> The world wars of the 20th century severely diminished Lithuanian science and academia, although Lithuanian scholars and scientists managed to succeed, particularly abroad, including philosopher [[Vasily Seseman|Vosylius Sezemanas]], jurist [[Michał Pius Römer|Mykolas Römeris]], aviator [[Antanas Gustaitis]], management theorist [[Vytautas Andrius Graičiūnas]], archaeologist [[Marija Gimbutas]], primatologist [[Birutė Galdikas]], linguist [[Algirdas Julien Greimas]], and [[Medieval studies|medievalist]] [[Jurgis Baltrušaitis (son)|Jurgis Baltrušaitis]].<ref>{{cite web|title=Lietuvos kronika 1993 – 16 (1674) Marija Alseikaitė – Gimbutienė|url=http://www.lrt.lt/mediateka/irasas/31010/lietuvos-kronika-1993-16-1674-marija-alseikaite-gimbutiene|website=LRT|date=15 September 1993|access-date=29 March 2018|language=lt|archive-date=30 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210430133853/https://www.lrt.lt/mediateka/irasas/31010/lietuvos-kronika-1993-16-1674-marija-alseikaite-gimbutiene|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|last1=Bulota|first1=Šarūnas|title=Garsiausia pasaulio orangutanų tyrinėtoja Birutė Galdikas: "Lietuvių kultūra – mano kraujyje"|url=https://www.15min.lt/naujiena/gyvunu-klubas/ivykiai/garsiausia-pasaulio-orangutanu-tyrinetoja-birute-galdikas-lietuviu-kultura-mano-kraujyje-172-331747|website=15min.lt|access-date=2 May 2013|archive-date=17 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417191035/https://www.15min.lt/naujiena/gyvunu-klubas/ivykiai/garsiausia-pasaulio-orangutanu-tyrinetoja-birute-galdikas-lietuviu-kultura-mano-kraujyje-172-331747|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Arvydas Kliorė|url=http://www.yrasalis.lt/desimt/inzinieriai/dr-arvydas-kliore/|website=yrasalis.lt|access-date=15 February 2018|language=lt-LT|archive-date=17 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417194859/http://www.yrasalis.lt/desimt/inzinieriai/dr-arvydas-kliore/|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|title=Biografija – A. J. Greimas|url=http://www.greimas.eu/biografija/|website=greimas.eu|access-date=15 February 2018|language=lt-LT|archive-date=16 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180216091947/http://www.greimas.eu/biografija/}}</ref><ref>{{cite web|title=STAR (Self-Testing And Repairing) computer|url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/S/STAR.html|website=Daviddarling.info|access-date=19 March 2018|archive-date=30 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210430190659/https://www.daviddarling.info/encyclopedia/S/STAR.html|url-status=live}}</ref> Mathematician [[Jonas Kubilius]], long-term rector of the [[University of Vilnius]], is known for works in [[Probabilistic number theory]], including the [[Kubilius model]], Theorem of Kubilius and the [[Turán–Kubilius inequality]]. Kubilius also successfully resisted attempts to Russify the university.<ref>{{cite web|title=Iš Vilniaus universiteto istorijos, 1955–1990|date=5 November 1995|pages=1–2|url=http://www.draugas.org/archive/1994_reg/1994-11-05-PRIEDAS-DRAUGAS-i5-8.pdf|access-date=31 March 2018|archive-date=25 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210225022329/http://www.draugas.org/archive/1994_reg/1994-11-05-PRIEDAS-DRAUGAS-i5-8.pdf|url-status=live}}</ref> [[Laser]]s and [[biotechnology]] are flagship fields of the Lithuanian science and high-tech industry.<ref>{{cite web |url= https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/lithuania-leading-light-laser-technology|archive-url=https://web.archive.org/web/20180110175105/https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/lithuania-leading-light-laser-technology|archive-date=10 January 2018|title=Lithuania, a leading light in laser technology – Digital Single Market|date=10 January 2018}}</ref><ref>{{cite web|title=Daugiausiai inovacijų lietuviai sukūrė gyvybės mokslų srityje|url=https://www.delfi.lt/partnerio-turinys/lietuvos-amziaus-inovacijos/daugiausiai-inovaciju-lietuviai-sukure-gyvybes-mokslu-srityje.d?id=75754757|website=[[DELFI]]|access-date=14 September 2017|archive-date=17 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417181824/https://www.delfi.lt/partnerio-turinys/lietuvos-amziaus-inovacijos/daugiausiai-inovaciju-lietuviai-sukure-gyvybes-mokslu-srityje.d?id=75754757|url-status=live}}</ref> ''Šviesos konversija'' ("Light Conversion") has developed a [[femtosecond]] laser system that has 80% market share worldwide, with applications in DNA research, ophthalmological surgeries, and nanotechnology.<ref>{{cite web|title=Light Conversion – About Us|url=http://lightcon.com/about-us.html|website=lightcon.com|access-date=5 February 2018|archive-date=20 January 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210120194735/http://www.lightcon.com/about-us.html}}</ref><ref>{{cite web|title=Įgyvendinta svajonė sukėlė perversmą pasaulinėje lazerių rinkoje|url=https://www.delfi.lt/partnerio-turinys/lietuvos-amziaus-inovacijos/igyvendinta-svajone-sukele-perversma-pasaulineje-lazeriu-rinkoje.d?id=75532853|website=[[DELFI]]|access-date=25 August 2017|archive-date=17 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417194908/https://www.delfi.lt/partnerio-turinys/lietuvos-amziaus-inovacijos/igyvendinta-svajone-sukele-perversma-pasaulineje-lazeriu-rinkoje.d?id=75532853|url-status=live}}</ref> The [[Vilnius University]] Laser Research Center has developed one of the most powerful femtosecond lasers in the world dedicated primarily to [[Oncology|oncological diseases]].<ref>{{cite web|title=Lietuviai sukūrė vieną galingiausių lazerių pasaulyje|url=https://www.delfi.lt/partnerio-turinys/lietuvos-amziaus-inovacijos/lietuviai-sukure-viena-galingiausiu-lazeriu-pasaulyje.d?id=75607431|website=[[DELFI]]|access-date=31 August 2017|archive-date=17 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417195008/https://www.delfi.lt/partnerio-turinys/lietuvos-amziaus-inovacijos/lietuviai-sukure-viena-galingiausiu-lazeriu-pasaulyje.d?id=75607431|url-status=live}}</ref> In 1963, [[Vytautas Straižys]] and his colleagues created [[Vilnius photometric system]] that is used in [[astronomy]].<ref>{{cite web|title=Vilniaus astrofotometrinė sistema|url=http://astronomija.lt/enciklopedija/index.php/Vilniaus_astrofotometrin%C4%97_sistema|website=astronomija.lt|access-date=4 February 2018|language=lt|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205072446/http://astronomija.lt/enciklopedija/index.php/Vilniaus_astrofotometrin%C4%97_sistema|archive-date=5 February 2018}}</ref> Noninvasive intracranial pressure and blood flow measuring devices were developed by [[Kaunas University of Technology|KTU]] scientist A. Ragauskas.<ref>{{cite web|url=https://m.epo.org/european-inventor/finalists/2016/ragauskas.html|website=m.epo.org/|title=Finalist for the European Inventor Award 2016|access-date=7 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180407184238/https://m.epo.org/european-inventor/finalists/2016/ragauskas.html|archive-date=7 April 2018}}</ref> Kęstutis Pyragas contributed to the study of [[Control of chaos|chaos theory]] with his method of delayed feedback control, the [[Pyragas method]]. [[Kavli Prize]] laureate [[Virginijus Šikšnys]] is known for his discoveries in [[CRISPR]], namely with respect to CRISPR-[[Cas9]].<ref>{{cite magazine|url=https://www.wired.com/2015/10/battle-genome-editing-gets-science-wrong/|author=Sarah Zhang|date=10 April 2015|magazine=Wired|title=The Battle Over Genome Editing Gets Science All Wrong|access-date=17 April 2018|archive-date=7 June 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210607095645/https://www.wired.com/2015/10/battle-genome-editing-gets-science-wrong/|url-status=live}}</ref><ref>{{cite journal|author=Giorgia Guglielmi|date=31 May 2015|journal=Nature|title=Million-dollar Kavli prize recognizes scientist scooped on CRISPR|volume=558|issue=7708|pages=17–18|doi=10.1038/d41586-018-05308-5|pmid=29872189|s2cid=46949947|doi-access=free}}</ref> <!-- Deleted image removed: [[File:LituanicaSAT-2.jpg|thumb|[[LituanicaSAT-2]] in the thermal-vacuum chamber]] -->Lithuania has launched three satellites to space: [[LitSat-1]], [[Lituanica SAT-1]] and [[LituanicaSAT-2]].<ref>{{cite web|last1=Rutkauskas|first1=Adomas|title=Į kosmosą pakilo trečiasis Lietuvos palydovas|url=https://it.lrytas.lt/laboratorija/2017/06/23/news/i-kosmosa-kyla-treciasis-lietuvos-palydovas-1755953/|website=[[lrytas.lt]]|date=23 June 2017|access-date=23 June 2017|language=lt-LT|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308143523/https://it.lrytas.lt/laboratorija/2017/06/23/news/i-kosmosa-kyla-treciasis-lietuvos-palydovas-1755953/}}</ref> [[Lithuanian Museum of Ethnocosmology]] and [[Molėtai Astronomical Observatory]] is located in [[Kulionys]].<ref>{{cite web|title=Lithuanian Museum of Ethnocosmology|url=http://www.etnokosmomuziejus.lt/en/|access-date=4 February 2018|archive-date=15 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210515194253/https://etnokosmomuziejus.lt/en/|url-status=live}}</ref> Fifteen R&D institutions are members of [[Lithuanian Space Association]]; Lithuania is a cooperating state with [[European Space Agency]].<ref>{{cite web|title=First Baltic Space Activities Roundtable|url=https://www.eas.ee/images/doc/ettevotjale/innovatsioon/kosmos/roundtable1/baltic_roundtable_vidmantas_tomkus.pdf|access-date=12 April 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180411174553/https://www.eas.ee/images/doc/ettevotjale/innovatsioon/kosmos/roundtable1/baltic_roundtable_vidmantas_tomkus.pdf|archive-date=11 April 2018}}</ref><ref>{{cite web|title=Lithuania becomes eighth ESA Cooperating State|url=https://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/Lithuania_becomes_eighth_ESA_European_Cooperating_State|website=Esa.int|access-date=12 April 2018|archive-date=16 October 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191016155321/https://www.esa.int/About_Us/Welcome_to_ESA/Lithuania_becomes_eighth_ESA_European_Cooperating_State|url-status=live}}</ref> [[Rimantas Stankevičius]] is the only ethnically Lithuanian [[astronaut]].<ref>{{cite web|title=Vienintelis Lietuvos kosmonautas R.Stankevičius tėvynės neiškeitė į vietą raketoje|url=https://www.delfi.lt/video/mokslas-ir-gamta/vienintelis-lietuvos-kosmonautas-rstankevicius-tevynes-neiskeite-i-vieta-raketoje.d?id=62705647#o8TgpziG|website=DELFI|access-date=12 April 2011|archive-date=26 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210526064612/https://www.delfi.lt/video/mokslas-ir-gamta/vienintelis-lietuvos-kosmonautas-rstankevicius-tevynes-neiskeite-i-vieta-raketoje.d?id=62705647#o8TgpziG|url-status=live}}</ref> Lithuania in 2018 became an Associated Member State of [[CERN]].<ref>{{cite web|title=Lithuania becomes Associate Member State of CERN|url=https://home.cern/about/updates/2018/01/lithuania-becomes-associate-member-state-cern|website=home.cern|access-date=18 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314173513/https://home.cern/about/updates/2018/01/lithuania-becomes-associate-member-state-cern|archive-date=14 March 2018}}</ref> Two CERN incubators in Vilnius and Kaunas will be hosted.<ref>{{cite web |title=Davos: Final decision on CERN business incubation centers in Lithuania |url=https://mission-geneva.mfa.lt/mission-geneva/en/news/davos-final-decision-on-cern-business-incubation-centers-in-lithuania |access-date=14 April 2019 |archive-date=17 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210417192724/https://mission-geneva.mfa.lt/mission-geneva/en/news/davos-final-decision-on-cern-business-incubation-centers-in-lithuania}}</ref> The most advanced scientific research is being conducted at the Life Sciences Center,<ref>{{cite web|title=Life Sciences Center. Lithuania|url=http://www.gmc.vu.lt/en/|website=Gmc.vu.lt|access-date=12 April 2018|archive-date=26 May 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210526002551/https://www.gmc.vu.lt/en/|url-status=live}}</ref> Center For Physical Sciences and Technology.<ref>{{cite web|title=Center For Physical Sciences and Technology. Lithuania|url=https://www.ftmc.lt/en|website=Ftmc.lt|access-date=12 April 2018|archive-date=17 April 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210417181226/https://www.ftmc.lt/en|url-status=live}}</ref> As of 2016 calculations, yearly growth of Lithuania's biotech and life science sector was 22% over the past 5 years. 16 academic institutions, 15 R&D centres (science parks and innovation valleys) and more than 370 manufacturers operate in the Lithuanian life science and biotech industry.<ref>{{cite web|url=https://www.flandersinvestmentandtrade.com/export/sites/trade/files/market_studies/Life%20science%20and%20biotech%20industry_Lituania_2016.pdf|website=Flandersinvestmentandtrade.com|title=The life science industry in Lithuania|page=2|access-date=31 March 2018|archive-date=8 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210308083504/https://www.flandersinvestmentandtrade.com/export/sites/trade/files/market_studies/Life%20science%20and%20biotech%20industry_Lituania_2016.pdf|url-status=live}}</ref> In 2008 the Valley development programme was started aiming to upgrade Lithuanian scientific research infrastructure and encourage business and science cooperation. Five R&D Valleys were launched – Jūrinis (maritime technologies), Nemunas (agro, bioenergy, forestry), Saulėtekis (laser and light, semiconductor), Santara (biotechnology, medicine), Santaka (sustainable chemistry and pharmacy).<ref>{{cite web |title=R&D in Lithuania |url=https://investlithuania.com/why-lithuania/innovation/ |website=investlithuania.com |access-date=6 October 2019 |archive-date=8 June 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210608011138/https://investlithuania.com/why-lithuania/innovation/ |url-status=live}}</ref> Lithuanian Innovation Center is created to provide support for innovations and research institutions.<ref>{{cite web|title=Lithuanian Innovation Center|url=http://lic.lt/en/|website=lic.lt|access-date=12 April 2018|archive-date=22 September 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200922202528/https://lic.lt/en/|url-status=live}}</ref> Lithuania ranks moderately in the [[International Innovation Index]],<ref>{{cite book |url=http://www.lmt.lt/data/public/uploads/2016/09/ekonomikos-moksliniu-tyrimu-programos-rekomendacijos.pdf |title=Lietuvos ekonomikos ilgalaikio konkurencingumo iššūkiai |date=2015 |publisher=Lietuvos mokslo taryba |page=18 |access-date=10 January 2018 |archive-date=28 February 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210228012636/https://www.lmt.lt/data/public/uploads/2016/09/ekonomikos-moksliniu-tyrimu-programos-rekomendacijos.pdf |url-status=dead}}</ref> and is placed 15th among EU countries by the [[European Innovation Scoreboard]].<ref>{{cite web |title=European Innovation Scoreboard |url=http://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts-figures/scoreboards_lt |access-date=31 March 2018 |website=ec.europa.eu |date=5 July 2016 |archive-date=6 April 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230406041555/https://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts-figures/scoreboards_lt |url-status=live}}</ref> Lithuania was ranked 35th in the [[Global Innovation Index]] in 2024.<ref>{{Cite book |author=[[World Intellectual Property Organization]] |year=2024 |title=Global Innovation Index 2024: Unlocking the Promise of Social Entrepreneurship |url=https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/ |access-date=6 October 2024 |page=18 |publisher=World Intellectual Property Organization |doi=10.34667/tind.50062 |isbn=978-92-805-3681-2}}</ref>
Summary:
Please note that all contributions to Niidae Wiki may be edited, altered, or removed by other contributors. If you do not want your writing to be edited mercilessly, then do not submit it here.
You are also promising us that you wrote this yourself, or copied it from a public domain or similar free resource (see
Encyclopedia:Copyrights
for details).
Do not submit copyrighted work without permission!
Cancel
Editing help
(opens in new window)
Search
Search
Editing
Lithuania
(section)
Add topic